FOTOGRAFIJA ZA
STUDENTE
Škola primenjene fotografije u Petnici u toku 2010. godine otišla je korak dalje. Prolećni program smo posvetili našim studentima saradnicima sa ciljem da ih upoznamo sa osnovnim elementima fotografske tehnike koja je nužno potrebna budućim stručnjacima u istraživačkom radu. Snimanje arheoloških i geoloških artefakata, zatim biljaka i životinja, hemijskih i fizičkih ekseprimenata, kao i geoloških pojava unutar Petničke pećine i snjimanja na terenu i kompleksnom fotografskom studiju koji smo oformili za ovu priliku – sve je to odlikovalo programski sadržaj prve studentske Škole fotografije. Rezultat napornog rada predstavili smo u kafe-klubu Narodnog muzeja u Valjevu, izložbom koju je otvorila Nataša Kristić, istoričar umetnosti, stručni saradnik Škole. Nadamo se da ćemo i 2011. godine ovu lepu programsku aktivnost nastaviti.
Tokom jeseni nastavili smo sa fotografskim istraživanjem Petničke pećine sa našim polaznicima redovnih obrazovanih programa u Petnici. Uspeli smo da ovekovečimo enterijer još dve dvorane unutar pećine, kao i da otkrijemo neobičane oblike koje je priroda stvarala milionima godina i još neobičniji biljni i životinjski svet unutar i oko same pećine. Izložba u našoj „Petničkoj galeriji“ (čitaj Velika učionica) nije izostala ni ovoga puta.
Planira se da uskoro ovo neobično fotografsko istraživanje pretočimo u foto monografiju koja će biti posvećena Petničkoj pećini. Uostalom, tu je preko 120 autora i 7,000 do sada urađenih originalnih fotografija.
Radovi sa dosadašnjih petničkih foto-škola mogu se videti na interaktivnim izložbama na http://foto.petnica.rs |
PETNIČARI NA FESTIVALU
Četvrti put po redu početak decembra je bila prilika da se skoro 20.000 ljubitelja i poštovala nauke okupi na Festivalu nauke. Prostor bivše Robne kuće „Kluz“ je skoro idealan za organizaciju ovakvog festivala, koji podrazumeva veliki broj eksponata, pultova za izvođenje eksperimenata i igranje naukom i pokazivanje najmodernijih tehnoloških čuda. Petničari ne bi bili petničari, kada ih i u ovom dešavanju ne bi bilo u velikom broju, pogotovo na mestu demonstratora, komunikatora, ali pre svega i kao onih koji osmišljavaju postavke. Najviše angažovanih petničara je bilo na štandovima fizike, astronomije, hemije, psihologije, geologije, arheologije... U stvari bilo ih je skoro svuda, a pošto su svi samoinicijativno nosili nalepnicu sa znakom Petnice, to je bilo više nego očigledno. Neki od najatraktivnijih eksponata na Festivalu su sigurno bili: orkestar sa čašama, laserska harfa, beskonačni reduktor, prostorni model sazvežđa, igranje bojama i opažanjem istih, camera obscura, globus sa kontinetima koji se pomeraju, hemisjki ogledi, arheologija igara... Bile su tu i originalne (i svake godine sve veće) impresivne konstrukcije Nemanje Đorđevića i Milovana Šuvakova, kao i dela još mnogih petničkih (s)mislilaca.
I ovoga puta je Festival nauke pokazao da je u pitanju veoma interesantna i veoma potrebna manifestacija koja postaje tradicija što će se sigurno sa ovim, ali i boljim kvalitetom nastaviti. Organizatorima, UPG Noć muzeja, još jednom čestitke na istrajnosti da okupe toliki broj mladih ljudi koji žele da podele svoje znanje sa velikim brojem posetilaca svih uzrasta |
BOLID NAD SRBIJOM
Pojаvu blistаvog meteorа u petаk 12. novembrа 2010 oko 19:30 čаsovа prijаvili su mnogi grаđаni nа široj teritoriji jugа Srbije. Kаko su preneli mediji narednih dana, visok sjаj meteorа i bučnа eksplozijа opаženi su u regionu Vranja, Leskovcа, Bujаnovcа i Preševа.
I astronomi Istraživačke stanice Petnica registrovali su bolid koji je preleteo južnu Srbiju. Koristeći dve kamere za posmatranje meteora koje su postavljene u Petnici i na Institutu za fiziku, detektovan je odbljesak meteora na oblacima iznad Beograda. Na osnovu izjava očevidaca i snimaka kamera utvrđuje se tačan trag, smer i pravac meteora, kako bi se odredilo u kom reonu je mo-gao eventualno da padne meteorit. Tek češljanjem terena može da se utvrdi da li je neki deo tog bolida dospeo na zemlju. No, najverovatnije je u potpunosti sagoreo u atmosferi i to je upravo prouzrokovalo svetlost i zvučne efekte, odnosno tutnjavu |
METEORAŠI
Kao i svake godine postoje posredni dokazi o aktivnostima Petničke meteorske grupe, ali po prvi put se pojavljuju i neposredni. Početkom maja meseca odlučili su da za sve nove članove, inače polaznike različitih seminara u Petnici, koji ipak žele da gledaju i kako zvezde padaju, organizuju Školu meteorske astronomije. Ne samo da je detaljna škola o svim apektima meteorske astronomije organizovana, već se planira da to postane praksa svake godine na početku perioda posmatranja meteora. Tokom 2010. godine uspešno je realizovano osam meteoraških kampova, a najviše učesnika je okupio kamp na Debelom Brdu, namenjen posmatranju meteorskog roja Perseidi, sredinom avgusta meseca. Posmatranja su obezbedila veliki broj podataka za vizulenu ocenu, dok video kamere iz noći u noć popunjavaju gigabajte prostora na hard diskovima. Kraj godine je bio još plodonosniji, jer su kamere PMG uhvatile odbljesak bolida na oblacima iznad Beograda, što je pomoglo u određivanju tačnog vremena preleta, kao i u određivanju trajektorije. Sve je zaokruženo na godišnjem kolokvijumu PMG klada su se okupili koordinatori projekata da dogovre planove za 2011. Izleda da će dokaza za postojanje PMG učesnika i narednih godina biti sve više. |
POLENSKI DETEKTIVI
Rad u Petnici često je ukrašen multidisciplinarnim pristupom i ponekad neočekivanim saradnjama. Leto 2010. godine saradnici biologije (botaničari) „iskoristili“ su i za saradnju sa arheolozima iz Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture. Kako botaničari mogu pomoći arheolozima? Izolacijom i identifikacijom polena iz zemljišta sa arheoloških lokaliteta dobija se slika vegetacije koja je okruživala nekadašnju naseobinu. Uvid u (prirodno) okruženje može upotpuniti opis načina života ljudi koji su davno nastanjivali ove prostore odgovorima na pitanja: koje plodove su mogli sa sakupljaju, da li su uzgajali žitarice, da li su krčili šume, da li su im pretile poplave, da li su u blizini postojale močvare („rezervoari“ komaraca i malarije)... Svaki oblik saradnje među naizgled udaljenim naučnim disciplinama korak je napred ne samo za Stanicu, već i za domaću nauku u celini koja je na glasu kao isparcelisana i neefikasna. |
BRUKLIN KOLEDŽ
Neobična ekipa arheologa, geologa i biologa na čelu sa našim starim saradnikom profesorom Arturom Bakofom i bivšim petničkim polaznikom Slobodanom Mitrovićem, a u saradnji sa Zavodom za zaštitu spomenika kulture iz Valjeva, pojavila se tokom leta na prostoru bronzanodobskog kompleksa Belotić-Bela Crkva (sliv Jadra, Zap. Srbija) u cilju istraživanja bronzanodobskih naselja i prvih početaka eksploatacije kalaja u ovim krajevima. Stanica je i ovoga puta pokazala da svoje đake i saradnike ne ostavlja u ovakvim poduhvatima same, te je kolegama pružila pomoć u ovogodišnjoj kampanji terenskih istraživanja. Velika nam je bila čast što smo bili prvi kojima su na letnjem seminaru arheologije predstavljeni preliminarni rezultati istraživanja. U narednom periodu, na zahtev organizatora, očekuje se aktivnije učešće Stanice, kao i moguća razmena studenata sa kolegama u Njujorku.
|
|
[Petnica Center 2010]
research etc.
August 2010 – curious students from Serbia, Macedonia, Croatia, Israel, Bulgaria, Germany, Spain and the USA, gathered in Petnica to attend our traditional PI Summer Science Camp. They decided to exchange typical summer vacation for (not so) hard work in science, interwoven with recreation on nearby swimming pool, and specific “Petnica society” – dozens of gifted students who participate some other parallel science camps such as Mathematics, Biology, Anthropology, Physics, Archaeology, Astronomy, Chemistry, etc. David came from Germany for second time to celebrate his birthday among friends in Petnica.
This year School for Applied Photography moved one step further from its regular program organizing the Spring Seminar for student associates from various Petnica programs in order to teach them basic photography techniques needed in their researches. Photographs from the seminar were exhibited in National Museum in Valjevo. The exhibition was open by Nataša Kristić, art historian and Photography School associate.
During the Autumn Seminar, seminar participants took photos of Petnica cave that were later exhibited in Petnica Gallery. There is a plan to publish a book with over 7,000 photographs from 120 authors, dedicated to Petnica cave. Photographs by the School participants can be seen at http://foto.petnica.rs.
Forth Belgrade Science Festival held in December in the former Kluz shopping center was an opportunity for almost 20,000 science lovers to meet at one place. There were plenty of people from Petnica who were among organizers and volunteers, as well as among many festival visitors. Most Petnica people were employed at the desks of physics, astronomy, chemistry, psychology, geology and archaeology. Nemanja Đorđević and Milovan Šuvakov had impressive (and bigger every year) scientific constructions presented together with the work of other Petnica’s inventors.
A bright meteor was seen in eastern Serbia on 12th of November 2010. Petnica astronomers using two cameras in Petnica and Institute for Physics identified the exact trace and direction of the meteorite. Fieldwork survey can show if there are any traces of the bolide on earth, but we believe that the meteorite was completely burned in the atmosphere, which caused bright light and loud sound effects.
For the first time this year the members of Petnica Meteors Group organized a School of Meteor Astronomy for the participants from other seminars. The Group organized eight camps, while the biggest one was organized in August at Debelo Brdo in order to study Perseids meteor shower. At the end of the year, the Group detected and described a birght bolide seen over eastern Serbia and organized PMG colloquium setting the goals for 2011.
Work in Petnica is often multidisciplinary. Thus, in summer 2010 biology research associates worked together with archaeologists from national Cultural Heritage Preservation Institute. Botanical research conducted by Petnica researchers included identification of pollen samples from archaeology sites, which can offer many answers to the questions about food, crops raising, forestry, natural disasters and disease (like floods or nearby swamps full with mesquites). This is a brilliant example of the cooperation between different scientific disciplines which is often insufficient in Serbian professional science. (page 41)
Petnica team of archaeologist joined the international team of archaeologists, geologists and biologists working on Bronze Age site Belotić-Bela Crkva (river Jadar basin in western Serbia). The team was led by our long term associated Professor Arthur Bankoff and former Petnica seminar participants Slobodan Mitrović. We had a great honour to be presented with preliminary research results at Archaeology Summer Seminar. There is a plan for further cooperation and student exchange with Brooklyn College (page 41) |